Przy okazji otwarcia lub zamknięcia okna transferowego, lub po prostu kolejnego ciekawego transferu, coraz częściej mówi się nie o samych piłkarzach, nie o trenerach – a o dyrektorach sportowych klubów piłkarskich. Wraz z upodabnianiem się do siebie struktur klubów w całej Europie, coraz więcej z nich dochodzi do wniosku, że potrzebny jest ktoś pomiędzy zarządem a trenerem pierwszego zespołu, pełniący kluczową rolę w kwestii zatrudniania nowych piłkarzy i zwalniania/wypożyczania/odsprzedawania tych już będących na liście płac.

Właśnie te aspekty pracy dyrektora sportowego są najbardziej medialne – i przy okazji prezentacji nowych zawodników wychodzi on z cienia trenera, który znacznie bardziej bezpośrednio wpływa na wyniki. Rola dyrektora sportowego jest jednak bardziej długofalowa i kiedy klub z każdym rokiem przyciąga więcej utalentowanych graczy, którzy następnie zdobywają dla niego tytuły – to właśnie najczęściej jego zasługa – człowieka, który ma za zadanie dostarczenie trenerowi wykonawców jego planu taktycznego na boisku.

W klasycznym brytyjskim modelu zarządzania klubem nie było miejsca na tę funkcję. Zamiast niej, pełnię władzy nad zespołem sprawował menedżer, który poza tym, że definiował taktykę, ustalał skład i zarządzał zawodnikami, w okresie transferowym zamykał się w gabinecie z telefonem i za pulę pieniędzy udostępnioną przez prezesa werbował nowych graczy, a tych we własnej opinii niepotrzebnych, starał się podsunąć kolegom po fachu. Jeszcze nie tak dawno w taki sposób działał Harry Redknapp, a nawet, wydawałoby się najbardziej „kontynentalny” trener w Premier League, Arsene Wenger.

Dziś dyrektorów sportowych ma już większość profesjonalnych brytyjskich klubów. Nie znaczy to, że we wszystkich stanowisko to właśnie tak się nazywa. Tak jak w każdej innej branży biznesu, stanowiska i podział obowiązków różnią się pomiędzy firmami i w europejskich klubach można zobaczyć stanowiska takie jak: Director of Football, General Manager, Head of Recruitment, Technical Director. W niektórych klubach obowiązki typowego dyrektora sportowego są pełnione przez komitety: np.: dyrektor zarządzający, trener, szef skautingu. W jeszcze innych decyzje samodzielnie podejmuje prezes.

Co w takim razie robi dyrektor sportowy?

• realizuje strategię personalną klubu – czyli decyduje (w porozumieniu z trenerem) o tym, którzy piłkarze i inni fachowcy zostaną zatrudnieni, na jak długo i za ile,
• sam lub wraz z zarządem zatrudnia i zwalnia trenera, stawia mu cele do realizacji i rozlicza z ich wykonania – chodzi tu nie tylko o tytuły i lokaty w lidze, ale także np. liczbę graczy w młodzieżowej reprezentacji, liczbę wychowanków w pierwszym składzie,
• prowadzi negocjacje przy okazji zatrudniania trenerów i piłkarzy: z ich agentami i dotychczasowymi klubami w kwestii wysokości zarobków, odstępnego, warunków zapłaty,
• jest bezpośrednim przełożonym szefa skautingu lub po prostu wszystkich skautów i definiuje im zadania – wspólnie z trenerem,
• niejako na zlecenie trenera sprowadza dla niego piłkarzy, dba o głębię składu, znajduje młodym lub niepotrzebnym graczom kluby na wypożyczenie, ustala wysokość odstępnego za poszczególnych graczy,
• zajmują się organizacją obozów treningowych, wyjazdów na mecze, zgłaszaniem piłkarzy do rozgrywek, współpracą pomiędzy trenerami pierwszej drużyny i rezerw.

W ciągu ostatnich kilkunastu lat przynajmniej kilku dyrektorów sportowych wyrobiło sobie tak mocne nazwiska, że stali się niemal tak rozpoznawalni jak najlepszy trenerzy. Najważniejszą miarą ich sukcesu był przede wszystkim awans sportowy zespołu, często od drugiej ligi lub walki utrzymanie w pierwszej do walki o tytuł. Poza tym zyski generowane przez sprzedaż graczy – własnych wychowanków lub kupionych wcześniej od innych klubów za stosunkowo niewielkie pieniądze. Najlepsze pod tym względem kluby i transfery prezentuję w tym artykule i na pewno obie listy w dużym stopniu pokrywają się ze sobą.

Monchi

… czyli Ramón Rodríguez Verdejo, który bezpośrednio po grze na bramce w FC Sevilli, w 2000 zajął się polityką transferową klubu i kierował nią do 2017. W tym czasie do klubu trafili i rozwijali się w nim tacy gracze jak: Dani Alves, Rakitić, Keita, Adriano, Negredo, Krychowiak. Po kilku latach bardzo dobrej gry odchodzili do jeszcze silniejszych klubów, przynosząc liczone w dziesiątkach milionów zyski. Z powodzeniem w Sevilli trenerami byli między innymi: Unai Emery, Manolo Jimenez i Juande Ramos, a klub w gablocie kolekcjonował puchary za wygranie Pucharu UEFA/Ligi Europy. Od połowy 2017 Monchi współpracuje w AS Romie z Eusebio di Francesco i na razie jego osiągnięcia nie powalają, choć 100 milionów euro w sumie za Alissona Beckera i Radję Nainggolana to całkiem konkretna suma. Za najlepsze transfery przed tym sezonem można uznać na razie Bryana Cristante i Robina Olsena

Michael Zorc

Kochany w Dortmundzie za to, że wspólnie z kilkoma innymi osobami, wyprowadził tamtejszy klub z zagrażających egzystencji długów i popchnął na drogę do sukcesów. Borussia jest klubem, w którym w każdym sezonie odkrywane jest kilka wielkich talentów i do którego młodzi gracze chcą przechodzić za mniejsze pieniądze niż oferuje im konkurencja. Kolejnym celem jest stała detronizacja Bayernu, który nadal ma o ponad jedną czwartą wyższy budżet. Do realizacji tego celu Zorc ma odpowiednie narzędzia – ma wyjątkowo silną pozycję w klubie, także dzięki karierze zawodniczej, i o wielu rzeczach decyduje sam. Nie znaczy to, że nie zdarzają mu się pomyłki – jak było w przypadku trenera Petera Bosza.

Ralf Rangnick

Kolejny Niemiec w tym zestawieniu, który także był piłkarzem, choć o znacznie niższej klasie, niż Zorc. Potem z każdym awansem w hierarchii, od trenera rezerw w VfB Stuttgart, przez trenera w Schalke Gelsenkirchen, osiągał coraz lepsze efekty. Lipsk pod jego wodzą w pierwszym sezonie w 1. Bundeslidze zajął pierwsze miejsce i z mało znanych graczy takich jak: Forsberg, Keita, Poulsen, Orban, Burke, zrobił cele transferowe znacznie większych klubów. Kiedy w końcu Werner odejdzie z klubu, to zapewne za minimum 70 milionów. Sam Rangnick, nie bardzo chcąc, znów jest tam trenerem i po wygaśnięciu kontraktu w czerwcu 2019 na pewno będzie miał wiele ofert pracy w Wielkiej Brytanii.

Giuseppe Marotta

Współautor ostatniej dominacji Juventusu w Serie A, zatrudniony, podobnie jak Monchi, po spadku do drugiej ligi. Nie bał się ryzykownych nominacji na stanowisko trenera – co bardzo dobrze sprawdziło się przy okazji Antonio Conte i Massimiliano Allegriego. Juventus przez ostatnie lata sprzedawał wielokrotnie drożej niż kupował, a najlepszym przykładem jest Paul Pogba, który przyszedł za darmo, rozczarowany stagnacją w MU, a po czterech latach wrócił do tego klubu… za 105 milionów euro. Kilku innych piłkarzy po przejściu do Turynu szybko osiągnęło życiową formę i zostało sprzedanych z zyskiem – wystarczy spojrzeć na Moratę. Zysku na pewno nie będzie w przypadku Cristiano Ronaldo, ale czasy się zmieniają – Marotta zamienił telefon dyrektora sportowego na fotel prezesa w Interze. Tam zapewne nie zdobędzie już mistrzostwa, ale zarobi na emeryturę.

Les Reed

Większość kibiców zna go z pracy jako „Head of Football Development and Support” między 2010 a 2018 w Southampton, ale wcześniej był krótko trenerem w Charltonie i asystentem w reprezentacji Anglii. Do klubu dołączył, kiedy „Święci” grali w trzeciej lidze i szybko poprowadził go do stabilnej pozycji w Premier League – wspólnie z zatrudnionymi przez siebie menedżerami takimi jak Pochettino, Koeman. Klub nieustannie promował kupionych za małe pieniądze graczy i własnych wychowanków, spośród których dał Anglii wielu reprezentantów. Właściciele klubu zarabiali miliony na transferach graczy takich jak: van Dijk, Wanyama, Mane, Lallana, Lovren, Clyne a skład nieustannie się zmieniał, a mimo to Southampton przez wiele lat nie martwił się o utrzymanie. Od dwóch lat było znacznie gorzej a dodatkowy konflikt z Markiem Hughsem sprawił, że Reed postanowił odejść. Ma 66 lat i możliwe, że jeszcze pojawi się na podobnym stanowisku w Premier League.

Podobne mecze:

Brak podobnych meczów